Etapy procedury osadzone są w przepisach prawa, choć mogą się różnić w zależności od gminy.
Rodzina doświadczająca problemu alkoholowego zwykle zaczyna zastanawiać się nad uruchomieniem procedury gdy długo i bezskutecznie próbowano już wszelkich sposobów w stosunku do osoby uzależnionej- perswazji, próśb, stawiania ultimatum… Procedura wydaje się ostatnią nadzieją.
Niestety, efektywność tej procedury jest dość niska z co najmniej dwóch powodów- wymagana jest motywacja i zaangażowanie pacjenta podczas leczenia, a jak pokazują badania Państwowej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, ostatecznie jedna czwarta pacjentów kończy podstawowy program terapii. Jednak mimo tej niekorzystnej statystyki procedura okazuje się skuteczna, a abstynencja , nawet w kilkudziesięciu procentach rodzin dotkniętych problemem alkoholowym to przecież powód do satysfakcji. Rodzina odzyskuje spokój i bezpieczeństwo, a to jest nie do przecenienia.
Każda uratowana rodzina to sukces.
Pierwsze kroki to zawiadomienie o wszczęciu procedury, rozmowy z wnioskodawcą, z osobą zobowiązaną, skierowanie na badanie przez biegłych, wniosek do sądu, rozprawa i wreszcie postanowienie sądu.
Zobowiązanie do leczenia to nie to samo co leczenie przymusowe. Takie przymusowe leczenie obowiązywało do wczesnych lat 80-tych, obecnie jednak oferta terapeutyczna to psychoterapia uzależnień.
Pacjent trafia do wskazanej przez sąd placówki terapeutycznej , a jeśli nie stawi się, sąd może zarządzić doprowadzenie go przez organ policji.
Należy jednak pamiętać, że placówki odwykowe nie są aresztem, ani oddziałem zamkniętym.
W jakiej sytuacji można uruchomić procedurę?
Samo stwierdzenie uzależnienia nie jest podstawą do skierowania sprawy do gminnej komisji i potem do sądu- procedurę uruchamia się bowiem ze względu na szkody , jakie osoba uzależniona wyrządza swoim bliskim w związku z piciem. Musi więc wystąpić co najmniej jedna z przesłanek o charakterze społecznym:
Rozkład życia rodzinnego, demoralizacja nieletnich, uchylanie się od zaspokajania potrzeb rodziny ( od stycznia 2018) systematyczne zakłócania spokoju lub porządku publicznego a także przemoc.
Stosowanie przemocy w stosunku do bliskich nie może być usprawiedliwiane uzależnieniem- to kolejny problem, który nie zawsze ustępuje po ukończeniu leczenia, dlatego zawsze szukaj pomocy w celu zatrzymania przemocy.
Każdy, kto ma uzasadnione podejrzenie, że osoba uzależniona dopuszcza się zachowań wymienionych powyżej w związku ze swoim nałogiem może złożyć zawiadomienie do gminnej komisji. Może to być członek rodziny, sąsiedzi, jak i szkoła, policja, ośrodek pomocy społecznej itp.
Wnioskodawca nie ponosi żadnych kosztów na żadnym etapie procedowania, a wszelkie dane sprawy są poufne i nie mogą być udostępniane poza wskazanymi w ustawie instytucjami (np. biegli, policja, zespół interdyscyplinarny).
Osoby niepełnoletnie, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie uzależnienia i występują objawy demoralizacji, mogą być poddane procedurze na podstawie zgody rodzica lub przedstawiciela ustawowego. Po ukończeniu 16 lat przez osobę uzależnioną wymagana jest jej zgoda na poddanie się procedurze. W razie odmowy, to sąd opiekuńczy wydaje taką zgodę i procedura toczy się w kierunku orzeczenia wobec nieletniego środka wychowawczego, np. zajęć terapeutycznych.
Nikt nie ma bezpośredniego wpływu na to, czy osoba uzależniona zacznie się leczyć.
Masz jednak wpływ na to, jak zabezpieczyć siebie, dzieci i inne bliskie osoby przed negatywnymi i często nieodwracalnymi skutkami cudzego nałogu.
Możesz i powinieneś/ powinnaś zadbać o siebie i nauczyć się radzić sobie z trudnościami w sposób konstruktywny.
Masz prawo do uzyskania pomocy.
W każdej gminie działa komisja rozwiazywania problemów alkoholowych, w której uzyskasz wszelkie niezbędne informacje, porady dostosowane do indywidualnej sytuacji oraz konkretną pomoc.
Lista placówek leczenia odwykowego: www.parpa.pl
Spis mityngów wspólnoty Al-Anon dla bliskich osób uzależnionych: www.al-anon.org.pl
Lista ośrodków wsparcia dla osób pokrzywdzonych przestępstwem: www.funduszsprawiedliwosci.gov.pl
Jeśli potrzebujesz anonimowo porozmawiać o swojej sytuacji, możesz zadzwonić na całodobowy i bezpłatny numer „Niebieskiej Linii” 800 120 002.
